Co to jest i jakie czynniki należy wziąć pod uwagę?
„W tym pomieszczeniu czuję się komfortowo”. Nie można było powiedzieć większego komplementu planistom TGA. W końcu istnieje wiele czynników, które należy wziąć pod uwagę, aby osiągnąć komfort (termiczny). Każdy człowiek ma inne indywidualne odczucia, ponadto wyobrażenia o dobrym samopoczuciu czy przytulności z pewnością nieco się różnią. Niemniej jednak komfort może być mierzony i kontrolowany w sensie technicznym, w celu stworzenia warunków w pomieszczeniu, w którym większość ludzi czuje się wyjątkowo dobrze.
Czym jest komfort?
Komfort jest zapewniony, gdy warunki klimatu wewnętrznego i jakość powietrza w pomieszczeniu są na tyle odpowiednie, że człowiek czuje się w tym pomieszczeniu dobrze. Dotyczy to zarówno lata, jak i zimy. Zgodnie z europejską normą EN ISO 7730 zdefiniowane są dodatkowe kryteria komfortu, na podstawie których następuje szczegółowa optymalizacja nawiewu i przepływu powietrza w pomieszczeniu w celu osiągnięcia komfortu cieplnego. Głównymi czynnikami wpływającymi na temperaturę są: temperatura powietrza w pomieszczeniu, natężenie promieniowania cieplnego, ruch powietrza lub prędkość powietrza w pomieszczeniu oraz stratyfikacja temperatury w pomieszczeniu, tj. różnica temperatury między podłogą a wysokością ramion.
Akustyka w pomieszczeniu oraz wilgotność powietrza, choć nie zostały zdefiniowane w normie jako kryteria projektowe dla komfortu cieplnego, również są decydującymi kryteriami komfortu.
W dalszej części dokumentu terminy te zostały wyjaśnione bardziej szczegółowo.
Komfort termiczny
Temperatura powietrza w pomieszczeniu
Komfort i jego wskaźniki
Ma ona największy wpływ na to, czy dana osoba czuje się w danym pomieszczeniu komfortowo, czy też nie. Temperatura postrzegana jako komfortowa zależy w dużym stopniu od subiektywnych kryteriów, takich jak ubiór, aktywność, wiek i płeć. W zimie temperatura powietrza w pomieszczeniu powinna wynosić od 20 do 23°C; w lecie ludzie noszą lżejsze ubrania, więc temperatury do 26°C są wciąż komfortowe.
Asymetryczne promieniowanie
Ściany i okna okalają pomieszczenie i emitują promienie cieplne w zależności od temperatury i padającego promieniowania słonecznego. Jeśli w pomieszczeniu znajduje się człowiek, dochodzi do wymiany promieniowania z tymi powierzchniami. Ponadto gorące powierzchnie emitują nieprzyjemne, miejscowe promieniowanie cieplne. Silne bezpośrednie promieniowanie, które trafia tylko w niektóre części ciała, jest ogólnie postrzegane jako dokuczliwe.
Względna wilgotność powietrza
Względna wilgotność powietrza w pomieszczeniach powinna wynosić od 40 do 55%. Nie jest to wymóg bezpośrednio zawarty w normie DIN EN ISO 7730, lecz zdanie specjalistów z branży medycznej. Odpowiednia wilgotność powietrza w pomieszczeniu zapobiega wysychaniu błon śluzowych i tym samym wzmacnia siły obronne organizmu. Zbyt duża wilgotność powietrza jest jednak dla ludzi nieprzyjemna, ponieważ ogranicza ona zdolność organizmu do regulacji temperatury.
Czynniki wpływające na komfort termiczny
Ruch powietrza w pomieszczeniu
Przeciągi są również nielubiane, ponieważ powodują, że ciało ludzkie oddaje więcej ciepła poprzez konwekcję i parowanie. Dlatego dla zapewnienia komfortowego klimatu w pomieszczeniach niezbędne jest zatem inteligentne kierowanie strumienia powietrza. Prędkość powietrza nie może przekraczać 0,3 m/s.
Jakość powietrza w pomieszczeniu
Powietrze w pomieszczeniu powinno być bogate w tlen, bezwonne i zawierać mało zanieczyszczeń. Wartością graniczną dla oceny jakości powietrza w pomieszczeniach jest wartość Pettenkofera. W powietrzu w pomieszczeniu stężenie CO2 nie powinno przekraczać 0,1%. Jeśli warunki ramowe zapewniają dobre powietrze w pomieszczeniach, sprzyja to zdrowiu i wydajności.
Akustyka
Komfort obejmuje również akustykę. Nie ma sensu, jeśli w pomieszczeniu panuje przyjemna temperatura, ale układ klimatyzacji generuje niepożądane dźwięki/hałas podczas pracy. Szczególnie wtedy, gdy zależy nam na ciszy i spokoju, klimatyzatory nie powinny wydawać żadnych nieprzyjemnych dźwięków. Doświadczenie pokazało, że cichy szum powietrza jest akceptowany, ale powtarzające się hałasy są postrzegane jako dokuczliwe.
Pomiar i kontrola komfortu w Kampmann-FEC
Dla firmy Kampmann zagadnienie komfortu jest elementem codziennej działalności. Wiemy, jak ważne jest indywidualne doradztwo i dostosowanie techniki klimatyzacyjnej. To dlatego, że każda branża i każdy obszar zastosowania wymaga innego podejścia. Osiąganie komfortu jest złożone, ale, jak już wspomniano, mierzalne, a więc możliwe do kontrolowania.
Dr. Oliver Höfert
Wie o tym przede wszystkim dr Oliver Höfert, kierownik działu podstaw i symulacji w firmie Kampmann. We własnym Centrum Badań i Rozwoju (FEC) Kampmann testuje on produkty i całe systemy pod kątem ich komfortu, zapewniając ich wynikami, że ludzie będą się czuli w danym pomieszczeniu dobrze.
Dzięki laboratorium można indywidualnie odtworzyć charakterystykę pomieszczeń klienta. Na przykład w laboratorium przepływu powietrza w pomieszczeniu, ściany, podłoga i sufit mogą być ogrzewane lub chłodzone niezależnie od siebie. W ten sposób można symulować rzeczywiste warunki klimatyczne oraz zaprojektować odpowiednie urządzenia klimatyzacyjne i technikę wentylacji. Czujniki mierzą prędkość powietrza i temperaturę w pomieszczeniu. W ten sposób uzyskuje się wartość przepływu powietrza, będącą jedną z kluczowych wielkości służących do prostej oceny komfortu. W laboratorium można również symulować specjalne sytuacje w pomieszczeniu, aby móc dostosować skuteczność urządzeń do tych sytuacji.